ผู้นำที่เก่ง

', '

จาก หนึ่งสมอง สองมือ
รวมบทสนทนา "ชีวิตธุรกิจ" พ.ศ. 2530
โดย ประสาร มฤคพิทักษ์

เล่าจื้อ นักปราชญ์จีนโบราณกล่าวว่า "คนทั่วไปนั้น
ไม่รู้จักผู้นำที่เก่งที่สุดว่าเป็นอย่างไร แต่ผู้นำระดับรองลงมา
ผู้คนจะพากันสรรเสริญ รองลงไปอีกผู้คนจะพากันเกรงกลัว
และสำหรับรองลงไปอีก ผู้คนจะพากันเกลียด
แต่เมื่อไรที่คนกลุ่มนั้นได้ผู้นำที่มีความสามารถมากที่สุด
พวกเขาจะพากันพูดว่าพวกเราสร้างผลงานด้วยตัวเราเอง"

โดยความหมายนัยนี้ ก็คือ ผู้นำมี 4 ระดับ ระดับที่เก่งที่สุดคือ
ผู้นำที่สามารถจูงใจให้คนอื่นทำงานแทนตนได้อย่างแนบเนียนที่สุด
จนคนระดับล่างๆไม่รู้ด้วยซ้ำไปว่าใครกันที่เป็นบุคคลสำคัญที่สุดในงานนั้นๆ

เคยได้ยินใช่ไหมครับ มีบางคนชอบพูดเสมอว่า

"ถ้าไม่มีผมซะคน พวกเขาก็ทำอะไรกันไม่ได้หรอก " หรือคำพูดที่ว่า

"ผมเป็นผู้เดียวที่ทำให้ทุกสิ่งทุกอย่างเป็นผลสำเร็จขึ้นมา "

ฟังดูคำพูดเช่นนี้แล้ว ดูเหมือนว่าเขาช่างเก่งกาจอะไรอย่างนั้น
มองในมุมกลับความจริงก็คือ
เขาไม่อาจเลื่อนตำแหน่งให้สูงไปกว่านั้นได้อีกเพราะเขาไม่อาจฝึกให้คนอื่นมาทำงานแทนเขาได้
เพราะฉะนั้น คนแทนนี้จะต้องปล่อยให้จมปลักอยู่อย่างนั้นไปเรื่อยๆ
เพราะเป็นคนประเภท "ข้ามาคนเดียว ข้าเก่งคนเดียว"

วิธีบริหารแบบเก่าก็คือ
ให้ผู้ใต้บังคับบัญชาคอยทำหน้าที่ช่วยเหลือการงานของผู้บริหาร แต่บริษัท
ไอบีเอ็ม ยักษ์ใหญ่ทางด้านคอมพิวเตอร์ของอเมริกันได้ค้นพบว่า
เท็จจริงแล้ว ผู้บังคับบัญชาจะต้องเป็นผู้คอยให้ความช่วยเหลือแนะนำการงานให้แก่ผู้ใต้บังคับบัญชา
โดยให้ผู้ใต้บังคับบัญชาเป็นคนทำงานให้ตน หาใช่ในทางกลับกันไม่

เหคตุผลง่ายๆก็คือ ผู้บังคับบัญชามีเพียงสองเท้า สองมือ
หนึ่งสมองเท่านั้น จะไปทำอะไรได้มากมายนัก ต่อเมื่อเขามอบให้คนอื่นทำ
โดยเขาเป็นผู้แนะนำช่วยเหลือดูแลอยู่
เขาก็จะมีมันสมองและมือเท้ามากมายทำงานแทนเขาได้